Voor transgender mensen kan het contact met de huisarts(en)praktijk tot verschillende hindernissen leiden die te maken kunnen hebben met voorstellen en aanspreken, moeite met het lichaam en eerdere negatieve ervaringen in de zorg. Veilige en inclusieve zorg begint met goed contact en een respectvolle omgeving.

De officiële naam en geslacht van uw patiënt komt niet altijd overeen met de aanspreeknaam en het beleefde gender. Hoe noteert u goed en veilig?

De zorg aan transgender personen kan allerlei vormen hebben. Sommige vragen rond gender behoeven geen gespecialiseerde hulp, maar verheldering en steun. Bij psychische co-morbiditeit heeft de huisarts en praktijkondersteuner een rol in signaleren en adresseren. Ook voor ondersteuning in de wachttijd en ondersteuning van familie kan een beroep op u gedaan worden. De huisartsenzorg kan in alle fasen van het proces een belangrijke rol spelen.

Zorg aan transgender personen is multidisciplinair en behelst zowel medische als psychische zorg in samenhang met elkaar. De zorg wordt vaak door verschillende organisaties in samenhang met elkaar geleverd. Dit, in combinatie met wachtlijsten, maakt de organisatie complex. Hoe kunt u verwijzen en hoe is de verzekering van zorg geregeld?

Bij het ontdekken en uiten van de genderidentiteit kunnen eenzaamheid en minderheidsstress optreden. Het is daarom van groot belang dat mensen zich gesteund en gewenst voelen. Patiënten- en belangenorganisaties kunnen hierin een belangrijke rol vervullen. Er zijn verschillende mogelijkheden om anderen te ontmoeten, zowel in fysieke groepen als online.

Cyclusregulatie en anticonceptie zijn bij uitstek onderwerpen waarbij u als huisarts uw patiënt goed kunt ondersteunen. Het remmen van de cyclus kan dysfore gevoelens bij trans masculiene mensen aanzienlijk verminderen. Vraag hier dan ook altijd actief naar zodra genderdysforie wordt benoemd of vermoed. Veel jongeren zijn zich niet bewust van de mogelijkheden tot cyclusremming via de huisarts en vragen hier dan niet naar. Ook kan er een drempel zijn omdat zij het vanwege de dysforie moeilijk vinden om over de cyclus te spreken.

Hormoonzorg voor transgender mensen wordt over het algemeen na diagnose door een endocrinoloog gestart (multidisciplinair). Hier vindt u informatie over het proces en de inhoud van hormoonzorg en instructies over het zetten van puberteitsblokkers op verzoek specialist. Als huisarts kan u gevraagd worden hormonen voor te schrijven of bestaande voorschriften over te nemen. Hier vindt u informatie om een afweging te kunnen maken of dit veilig kan.

Genderbevestigende chirurgie kan een onderdeel zijn van het transitieproces. Niet elke patiënt heeft hier behoefte aan; soms is het juist de enige stap in de transitie. Hier wordt toegelicht welke informatie voor de huisarts relevant is.

Fertiliteit is een belangrijk aandachtspunt voorafgaand aan hormonale of chirurgische behandeling. Huisartsen kunnen het onderwerp bespreken en patiënten wijzen op deze informatiepagina, zodat zij eerder duidelijkheid krijgen over de opties en weloverwogen keuzes kunnen maken.

Bij transgender personen kunnen stem en haargroei belangrijke zorgvragen oproepen. Huisartsen kunnen een rol spelen bij het signaleren hiervan en kunnen uitleg geven over het belang van logopedie voor stemtraining of huidtherapie voor ontharing om dysforie te verminderen.

Als huisarts is het goed om aandacht te hebben voor seksualiteit, seksuele gezondheid en veiligheid, omdat genderincongruentie of een transitie de seksuele beleving kan beïnvloeden.

Omdat bevolkingsonderzoeken worden gekoppeld aan de geslachtsregistratie in de BRP, kunnen uitnodigingen soms uitblijven. Controles in het kader CVRM vergen wat meer informatie ivm de rol die hormonen hierin spelen. Ook kunnen er vragen ontstaan over prostaatscreening, hoe om te gaan met urineweginfectie en de referentiewaarden van labbepalingen.

Een transitie is een ingrijpend proces dat zorgvuldige overweging vraagt. Soms ontstaan in de loop van de tijd vragen of twijfels over eerder genomen stappen.